De bacterie Akkermansia muciniphila kan de toename van verschillende risicofactoren voor hart- en vaatziekten aanzienlijk beperken. Dat blijkt uit de resultaten van een eerste pilootstudie bij de mens om de impact van die bacterie te bepalen. Ze werden maandag voorgesteld door de Université Catholique de Louvain.

Het team van onderzoeker Patrice Cani en professor Willem de Vos van de universiteit van Wageningen heeft in 2007 ontdekt dat de darmbacterie Akkermansia muciniphila in staat was om obesitas en diabetes type 2 bij muizen af te remmen. Tien jaar later bewezen ze dat de gepasteuriseerde vorm van de bacterie, eveneens bij muizen, een nog betere bescherming bood dan de levende bacterie, als het ging om verschillende risicofactoren van ziekten zoals insulineresistentie, hypercholesterolemie of de opslag van vet in het vetweefsel.

Voortbouwend op die resultaten, heeft het team van de UCLouvain in samenwerking met de universitaire ziekenhuizen Saint-Luc, een klinisch protocol gestart om de bacterie aan mensen toe te dienen. Gedurende drie maanden kregen vrijwilligers met overgewicht die bovendien insulineresistent zijn en een verhoogd risico hebben voor hart- en vaatziekten, ofwel een placebo, ofwel de levende bacterie ofwel de gepasteuriseerde vorm toegediend, in de vorm van een voedingssupplement. Er werd aan de vrijwilligers gevraagd niets aan hun eetgewoonten of lichamelijke activiteit te veranderen.

De conclusies zijn duidelijk, aldus de universiteit. "De testen bij de mens bevestigen wat al bij muizen werd waargenomen. De inname van (gepasteuriseerde) Akkermansia-bacteriën voorkomt een verslechtering van de gezondheidstoestand van vrijwilligers. Ook zagen de onderzoekers een afname van ontstekingsmarkers in de lever, een lichte afname van het lichaamsgewicht van de proefpersonen en een daling van het cholesterolgehalte", klinkt het. "Bij de placebogroep daarentegen, bleven de gemeten metabole parameters verergeren met de tijd." De onderzoekers observeerden ook geen bijwerkingen.

De resultaten effenen het pad naar een grootschalige studie bij de mens, maar ook naar de commercialisering van de bacterie in de vorm van een voedingssupplement vanaf 2021.

Wereldwijd sterven volgens de Wereldgezondheidsorganisatie dagelijks 17,9 miljoen mensen aan cardiovasculaire aandoeningen. Dat is 31 procent van het totale aantal overlijdens. In België heeft één op de twee overgewicht, wat leidt tot een verhoogd risico op cardiovasculaire aandoeningen.

Wie meer wil weten over de bacterie, kan terecht op het e-mailadres akkermansia@uclouvain.be.