De kunstmatige alvleesklier is bestemd voor patiënten met diabetes type 1 die te weinig insuline afscheiden en voor wie de vervanging van de in gebreke blijvende pancreas noodzakelijk is. Het systeem bestaat uit drie componenten: een insulinepomp die continu insuline toedient in het onderhuidse weefsel; een glucosesensor die continu de glucoseconcentratie meet in dat onderhuidse weefsel en een AI-algoritme dat is verbonden met een speciale smartphone en de glucosemetingen integreert, de toe te dienen insulinedosis berekent in realtime en de debietvariaties van de pomp bedient.

De algoritmen die worden gebruikt variëren naargelang het land waar het medisch hulpmiddel wordt ontwikkeld. Sommige systemen functioneren alleen met insuline, andere –de bihormonale– dienen naast insuline ook glucagon toe. Hoe dan ook kan de patiënt zijn glucosegegevens raadplegen en controleren via een app op de smartphone.

Een revolutie voor patiënten met diabetes type 1
De huidige generatie kunstmatige alvleesklieren kan het risico op vooral nachtelijke hypoglykemie aanzienlijk verminderen. Vooral bij kinderen zorgen ze voor meer veiligheid. Het algoritme beperkt ook het risico op hyperglykemie en dus op chronische complicaties van de diabetes. Ten slotte opent deze automatische glucosecontrole ook de weg naar meer vrijheid en een betere levenskwaliteit. Hoe langer de glucosewaarden van een patiënt normaal zijn, hoe minder zorgen hij zich zal maken over zijn diabetes.

Toch hebben de huidige systemen nog hun beperkingen als de insulinebehoefte verandert en de dosis moet worden aangepast, bijvoorbeeld tijdens de maaltijden of tijdens het sporten. De meeste kunstmatige alvleesklieren zijn dan ook hybride systemen die automatisch werken maar soms nog de interventie van de patiënt vragen, bijvoorbeeld als hij aan tafel gaat of begint te sporten. De patiënt moet dus zijn glucosewaarden nauwlettend in de gaten houden en indien nodig zelf het systeem aansturen.

Ook het feit dat de pomp en de sensor onder de huid worden geplaatst houdt een beperking in: het induceert immers een zekere inertie bij de glucosemeting en de insulineabsorptie. Toch geeft de kunstmatige alvleesklier veel betere resultaten voor het glykemisch evenwicht dan om het even welke menselijke beslissing.

Tal van studies om het systeem te verbeteren
Sommige onderzoeksteams werken vooral rond situaties die de algoritmen nog moeilijk beheren, zoals maaltijden en sporten. In die specifieke situaties willen ze de algoritmen verfijnen. Andere onderzoekers trachten de pomp intraperitoneaal te plaatsen, wat kinetisch gezien veel beter is dan onderhuids en uitzicht geeft op een hogere nauwkeurigheid en reactiviteit bij de insulinetoediening. Doorgaans wordt het onderzoek ook specifiek toegespitst op verschillende categorieën van personen: kinderen, zwangere vrouwen, mensen met een hoog hypoglykemisch risico of met bijzonder instabiele diabetes.